دانش زبانی و نشانه های ربط:

دانش زبانی

خوب گوش دادن

بهتر یاد بگیریم:

زبان، چهار رُکن دارد: گوش دادن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن.

از راه گوش دادن و خواندن، منظور دیگران را در می یابیم.

از راه سخن گفتن و نوشتن، دیگری را از منظور خود، آگاه می کنیم.

.یکی از راه های درست فهمیدن و درکِ سخن دیگران، خوب گوش دادن است. گوش دادن با شنیدن، فرق دارد. هم اکنون که در کلاس نشسته اید؛ صداهایی از بیرون به گوشتان می آید؛ این، «شنیدن» است؛ یعنی این صداها را می شنویم. امّا از میان همه ی صداها فقط به صدای معلمتان، توجه می کنید؛ این، «گوش دادن» است؛ یعنی فقط به یک صدا، دقت می کنید.

خوب گوش دادن، یعنی یک شخص با میل و اراده ی خودش به یک صدا دقّت می کند و از میان دیگر صداها، فقط آن را انتخاب می کند. از آن صدا چیزهایی را یاد می گیرد و اگر لازم باشد به آن پاسخ می دهد.

نکته:

خوب گوش دادن، یک مهارت است و به تمرین زیادی نیاز دارد. ما بخشی از سواد و دانش خود را از راه «خوب گوش دادن» به دست می آوریم.

بیشتر از آنچه حرف می زنیم باید گوش بدهیم؛ خواجه نصیر توسی، دانشمند بزرگ قرن هفتم، در کتاب اخلاق ناصری می فرماید:

کم گوی و به جز مصلحتِ خویش مگوی            چیزی که نپرسند تو از پیش مگوی

دادند دو گوش و یک زبانَت ز آغاز            یعنی که دو بشنو و یکی بیش مگوی

یعنی ما یک زبان داریم و دو گوش، پس باید بیشتر گوش بدهیم و کمتر حرف بزنیم.

نشانه های ربط

نوشتاری، بخش درک متن، کاربُرد «هم» و «نیز» درس چهارم

دو واژه ی «هم» و «نیز» از نشانه های (حروف) ربطی هستند که جای یکدیگر به کار می روند.

الف) «نیز» به معنی «هم» و «هم چنین»، برای بیان اشتراک (شرکت داشتن دو چیز یا دو کس در کاری) به کار می رود.

ب) «هم» به معنی «نیز»، برای بیان اشتراک به کار می رود.

به مثال های زیر توجّه کنید:

جمله ی «الف»  ß  بازرگان، زندگی خوب و آرامی داشت.

جمله ی «ب»  ß  فرزندان در کنار پدر و مادر، فضای گرم و پُرمهری داشتند.

حالا به وسیله ی حرف ربط «هم» این دو جمله را به هم پیوند می دهیم:

بازرگان زندگی خوب و آرامی داشت، فرزندان «هم» در کنار پدر و مادر، فضای گرم و پُرمهری داشتند.

جمله ی «الف»  ß  محمّد به حسین گفت: من از درس معلّم، مطالب بسیاری آموختم.

جمله ی «ب»  ß  علی، حرف های محمّد را تأیید کرد.

حالا به وسیله ی حرف ربط «نیز» این دو جمله را به هم پیوند می دهیم:

محمد به حسین گفت: من از درس معلّم، مطالب بسیاری آموختم، على «نیز» حرف های او را تأیید کرد.